Democraten kunnen zich voorbereiden op een koude kermis in november. Trump zit stevig in het zadel. De midterms zijn slechts een hobbel op weg naar zijn tweede termijn.
Tekst: Laila Frank
Foto: Gage Skidmore
Ze willen onder geen beding met hun achternaam genoemd worden. Maar gooi er bij Lisa en Ryan een kwartje in en de geboren en getogen Los Angelinos branden los: “Trump wint niet alleen in de Midwest. Het idee dat we allemaal rednecks zijn met geweren en een IQ van min 10 is volslagen idioot. Mensen willen het niet zien maar Amerika is een conservatief land, gebouwd op kapitalisme en op resultaat. Dat is het Amerika waar ik trots op ben; het Amerika dat Trump ons geeft”, aldus Lisa.
Republikeinen in de kast
Daags na de Oscaruitreikingen – dit jaar meer dan ooit een politiek spektakel – vertel ik Lisa dat ik op zoek ben naar Republikeinen in Hollywood. Ze kijkt ze om zich heen en fluistert: “Dan moet je mij hebben.” Waarom fluister je, vraag ik. “Republikein ben je hier in het geheim. We zitten allemaal in de kast. Het is slecht voor de zaken.” Het frustreert haar dat ze zich niet openlijk politiek kan uiten. “Het heeft me vriendschappen gekost.” Ryan vertelt: ‘Toen ik nog klant was van de entertainmentindustrie maakte het niet uit, mijn geld wilden ze wel. Nu zit ik in sales en raak ik klanten kwijt zodra ze erachter komen dat ik Trump steun. Ik vind het verdrietig. Maar we zijn met veel meer dan de Democraten denken, dat sterkt mij.”
“Republikein ben je hier in het geheim. Het is slecht voor de zaken”
Lisa’s stem en die van Ryan doen er inderdaad weinig toe in Hollywood en minder nog in Californië: bolwerk van verzet tegen Trump. Maar ze leggen de vinger wel op de zere plek: in Amerika huist een forse conservatieve stemgerechtigde basis die bovendien trouw komt opdagen bij verkiezingen. Een electoraat dat zich zoals Lisa en Ryan ondanks hun absolute meerderheid gemarginaliseerd en geridiculiseerd voelt door de Democraten. Kiezers die tegelijkertijd op hun wenken bediend worden door een President die in een moordend tempo zijn verkiezingsbeloften inlost.
“Trump gaat in 2020 weer winnen”
Telt u even mee? Belastingdeal: check. Amerika neemt minder vluchtelingen op dan ooit en het aantal immigranten dat het land binnenkomt daalt: geregeld. Bomb the hell out of ISIS en Jeruzalem erkennen als hoofdstad van Israël: ook binnen. Noord-Korea aanpakken: een gebrek aan inzet kan je Trump niet verwijten. Handelsverdragen heronderhandelen: yes sir. De benoeming van conservatieve rechters: Hooggerechtshofnummer twee is bijna rond, een recordaantal rechters is al – voor het leven – benoemd in lagere hoven. En dan die ronkende bas onder zijn successymfonie: de economische groei, de politieke bonus die hij maar al te graag claimt als zijn succes.
“Hij doet precies wat hij belooft”- het is het mantra van elk gesprek met Republikeinse kiezers. De herziening van Obamacare dan? De Muur die er nog steeds niet staat? De mislukte verbanning van moslims? Het effect op de Amerikaanse boeren van de handelsoorlogen? Elk argument slaat stuk op zijn lijst van ingeloste beloftes, ook als de uitvoering ervan afwijkt of mank loopt: “Kijk naar wat hem wél lukt in plaats van je blind te staren op wat hem niet lukt. Dan zie je waarom hij in 2020 gewoon weer gaat winnen”, aldus Lisa.
“Ik heb ook liever dat hij ophoudt met twitteren. Soms schaam ik me dood”
Elke vraag naar Trumps handelswijze krijgt dezelfde repliek: “Democraten bijten zich vast op zijn stijl, zijn woorden, zijn twittergedrag, zijn onaangepastheid. Ik heb ook liever dat hij ophoudt met twitteren. Soms schaam ik me dood voor zijn uitspraken. Maar we kozen een bouwer uit Queens, geen diplomaat”, aldus Ryan. “Hij is niet te beroerd zijn fouten toe te geven, ook al doet hij dat vaak onhandig.”
Het doel heiligt de middelen. Met datgene wat Trump beloofde – een andere aanpak, lak aan de etiquette, op zijn doel af en geen compromissen – is zijn modus operandi bij zijn electoraat geen zwakte maar een kracht; een geuzentactiek gericht op stemmen en niet op het winnen van een schoonheidsprijs.
Roder dan rauwe biefstuk
Het stille vertrouwen van Republikeinen zoals Lisa en Ryan rijmt echter niet met de voortekenen van een klinkende Democratische overwinning in november. De Democraten zegevieren in de reeks speciale voorverkiezingen sinds de overwinning van Trump in 2016, ook in Republikeins gebied. Democraten voeren massaal campagne of gaan de straat op: hun verzet is oprecht, fel en vurig. Progressief activisme leeft als nooit tevoren, dankzij Trump. Kat in het bakkie voor de Democraten, zo lijkt het.
Het moet inderdaad gek lopen als de Democraten in dit klimaat het Huis van Afgevaardigden niet winnen. De kaarten voor de Senaat zijn ongunstiger geschud: van de 100 zetels in de Senaat zijn er deze ronde 35 verkiesbaar, waarvan de Democraten er 26 bezetten. Voor een meerderheid in de Senaat moeten de Democraten 28 van deze 35 zetels hebben. Dat betekent dat ze hun oorspronkelijke zetelaantal moeten verdedigen en er ook nog eens twee moeten afsnoepen van de Republikeinen. Maar de uitgangspositie van Trumps partij is comfortabel; veel zetelraces spelen zich af in zijn wingebied.
In moordend tempo lost de President zijn verkiezingsbeloften in
Het nadelige speelveld doet geen afbreuk aan het enthousiasme van de Democraten. In een volgestampte vergaderzaal langs een snelweg, een half uur buiten Austin, Texas zweept de campagnebaas de zaal op: “Gaan we Trump wegstemmen?” JAAA! “Moet Ted Cruz zijn biezen pakken?” JAAA! Groepstherapie on steroids is het: de sfeer in de zaal is extatisch. Underdog en Democraat Beto O’Rourke toert door Texas om aartsconservatief en zittende senator voor de Republikeinen Ted Cruz te verslaan. De race in de Lone Star State brengt de charme en romantiek van de West Wing in campagnetijd terug en ontdoet de politiek van het vileine van House of Cards. Maar enthousiasme en realisme gaan hier hand in hand: “Het blijft Texas; roder dan rauwe biefstuk”, zegt een van de vrijwilligers. “Als je diep in mijn hart kijkt, denk ik niet dat we gaan winnen. Maar als we het niet proberen, zijn we niets waard.”
Eenheid in de partij is ondertussen ver te zoeken. De activistische tak van de Democraten sorteert vast voor op de start van een afzettingsprocedure. Maar zelfs als de Democraten een meerderheid behalen, is de partij er nog niet over uit of impeachment wel de juiste zet is. “Afzetting werkt polariserend”, aldus Nancy Pelosi, voorzitter van de Democraten in het Congres. “Eerst de resultaten van Mueller afwachten”, zegt Bernie Sanders, doelend op het onderzoek van de speciale aanklager. “Laat ons in de tussentijd ons eigen verhaal vertellen.” Maar laat dat nou net het fundamentele zwaktebod van de Democraten zijn op dit moment: want wat is dat verhaal van de Democraten eigenlijk? En wie is daar de leider? Het is een pijnpunt dat de partij al demonstrerend vooruitschuift tot na november.
Ondertussen dendert Trump vrolijk door naar 2020 in een eeuwigdurende campagne waar hij het presidentschap moeiteloos onderdeel van heeft gemaakt. Hoe langer hij aan de macht is, hoe steviger hij zit. De deal is simpel: zolang hij doet wat hij belooft, belonen zijn kiezers hem in november. Als bovendien de economie blijft bloeien en Mueller geen smoking gun tevoorschijn tovert, staat Trump weinig in de weg. Four more years? Houdt u er maar vast rekening mee.
WAT STAAT ER OP HET SPEL IN NOVEMBER?
Meer of minder wetgeving
Victorie voor de Democraten in één of beide gremia betekent hoe dan ook een stop op de wetgevingsagenda van Trump. Republikeinen kunnen niet meer zonder slag of stoot of via procedurele trucjes wetsvoorstellen op het bureau van de President neerleggen. Maar zelfs als de Democraten Huis en Senaat overnemen, houdt Trump zijn bevoegdheid om wetsvoorstellen met een veto van tafel te vegen. Als de Republikeinen aan de macht blijven, dendert de Trump-trein door: een nieuwe poging om bijvoorbeeld Obamacare te torpederen ligt voor de hand. In alle andere scenario’s betekent een wisseling van de macht stilstand. En dus: de officiële kick-off van een heel erg lang campagneseizoen.
Rode rechters
Trumps meesterzet onttrekt zich aan het oog maar is van grote invloed: in moordend tempo heeft hij conservatieve rechters ter goedkeuring voorgedragen aan ‘zijn’ Senaat. Een meerderheid van de Democraten in de Senaat kan verdere benoemingen – altijd voor het leven – van vooralsnog jonge en conservatieve rechters voorkomen. Behoud van de Senaat door de Republikeinen geeft Trump echter vrij spel om zijn ijzeren conservatieve arm tot lang na zijn vertrek te laten gelden.
Landjepik
De meeste aandacht gaat uit naar de races voor het Huis en de Senaat maar de 34 gouverneursraces zijn minstens zo belangrijk. Een overwinning van deze posities is een langetermijntroefkaart. Gouverneurs hebben in vrijwel alle kiesdistricten veto in het bepalen van de grenzen daarvan: het beruchte proces van gerrymandering. Wie in november verkozen wordt, bepaalt bij de tekenronde in 2020 hoe de politieke grenzen tot 2030 er uit gaan zien. Een kilometer naar links of naar rechts kan het verschil betekenen tussen een blauw of een rood kiesdistrict; de verkiezingscycli in het volgende decennium worden al in 2018 bepaald.
Impeachment
Aan speciale aanklager Mueller de taak om te bewijzen dat Trump zich schuldig heeft gemaakt aan ‘high crimes and misdemeanors’. Op basis van Muellers aanklacht bepaalt het Huis van Afgevaardigden met een meerderheid (de helft plus 1) of er voldoende grond is voor het starten van een impeachment-procedure. Als dat zo is, dan bepaalt de Senaat vervolgens of het daadwerkelijk tot afzetting komt. Daarvoor is een tweederde meerderheid nodig.
